الگوهای مدل کســـــــب و کار
- تمرکز بر عناصر استراتژیک کلیدی: درک عمیق‌تر ارتباط بین بخش‌های مختلف مدل کسب‌وکار
- ساختاری سریع و چابک: امکان توسعه و اصلاح سریع استراتژی‌های تجاری
- ایجاد مرجع مشترک: تسهیل ارتباط داخلی و خارجی میان تیم‌ها، سرمایه‌گذاران و شرکا
- تمرکز بر ارزش پیشنهادی: هدایت تمام بخش‌های کسب‌وکار بر اساس ارزش اصلی ارائه‌شده به مشتریان
بخش های مختلف الگوهای مدل کسب و کار
مدل کسب وکار تفکیکی (Unbundling Business Model)
مدل کسب و کار تفکیکی (Unbundling) به استراتژی جداسازی بخش‌های مختلف یک کسب و کار به واحدهای مستقل اشاره دارد که هر یک بر حوزه‌ای خاص تمرکز می‌کنند. این مدل با هدف افزایش بهره‌وری، بهبود عملکرد، جذب سرمایه یا توسعه بازار انجام می‌شود. مدل تفکیکی می تواند از طریق فروش یک بخش، ادغام معکوس، یا ایجاد شرکت‌های مستقل صورت گیرد. این روش به شرکت‌ها امکان می‌دهد تا منابع خود را بر فعالیت‌های اصلی متمرکز کرده و هزینه‌های اضافی ناشی از بخش‌های کم‌بازده را کاهش دهند. همچنین، در حوزه‌هایی مانند خدمات حقوقی و پزشکی، تفکیک خدمات باعث بهینه‌سازی هزینه‌ها و افزایش کارایی می‌شود.
مدل کسب و کار تفکیکی و دسته‌بندی‌های آن
| دسته‌بندی | تمرکز | نمونه | استراتژی | منابع |
|---|---|---|---|---|
| کسب وکارهای مبتنی بر نوآوری محصول | توسعه محصولات و خدمات نوآورانه | اپل (توسعه نرم‌افزار و سخت‌افزار) | جذب طراحان متخصص و ایجاد سیستم‌های کارآمد برای تجاری‌سازی ایده‌ها | سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه و استخدام کارکنان متخصص |
| کسب‌وکارهای مبتنی بر مدیریت ارتباط با مشتری | ایجاد و حفظ روابط بلندمدت با مشتریان | اپل (ایجاد تجربه کاربری برتر) | تمرکز بر ارزش طول عمر مشتریان و ارائه خدمات متناسب با نیاز آن‌ها | توسعه نقاط تماس با مشتری و بهینه‌سازی تعاملات با آن‌ها |
| کسب‌وکارهای مبتنی بر مدیریت زیرساخت | بهره‌برداری بهینه و کاهش هزینه‌ها | اپل (مدیریت خدمات ابری) | کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری از طریق استانداردسازی فرآیندها | استفاده از مقیاس اقتصادی و زیرساخت‌های کم‌هزینه برای بهبود عملکرد |
| دسته بندی | کسب وکارهای مبتنی بر نوآوری محصول |
|---|---|
| تمرکز | توسعه محصولات و خدمات نوآورانه |
| نمونه | اپل (توسعه نرم‌افزار و سخت‌افزار) |
| استراتژی | جذب طراحان متخصص و ایجاد سیستم‌های کارآمد برای تجاری‌سازی ایده‌ها |
| منابع | سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه و استخدام کارکنان متخصص |
| دسته بندی | کسب‌وکارهای مبتنی بر مدیریت ارتباط با مشتری |
|---|---|
| تمرکز | ایجاد و حفظ روابط بلندمدت با مشتریان |
| نمونه | اپل (ایجاد تجربه کاربری برتر) |
| استراتژی | تمرکز بر ارزش طول عمر مشتریان و ارائه خدمات متناسب با نیاز آن‌ها |
| منابع | توسعه نقاط تماس با مشتری و بهینه‌سازی تعاملات با آن‌ها |
| دسته بندی | کسب‌وکارهای مبتنی بر مدیریت زیرساخت |
|---|---|
| تمرکز | بهره‌برداری بهینه و کاهش هزینه‌ها |
| نمونه | اپل (مدیریت خدمات ابری) |
| استراتژی | کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری از طریق استانداردسازی فرآیندها |
| منابع | استفاده از مقیاس اقتصادی و زیرساخت‌های کم‌هزینه برای بهبود عملکرد |
مدل کسب و کار دنباله دار
(The Long Tail Business Model)
مدل کسب و کار پلتفرم های چند وجهی
Multi-Sided Platforms Business Model
مدل کسب و کار پلتفرم چند وجهی به نوعی از کسب و کار اشاره دارد که به عنوان واسطه بین دو یا چند گروه از کاربران عمل می‌کند و ارتباط میان آن‌ها را تسهیل می‌نماید. ارزش پیشنهادی این مدل، ایجاد بخشی است که طرفین بتوانند به‌راحتی یکدیگر را پیدا کرده و تعامل برقرار کنند.
در بسیاری از پلتفرم‌های چندوجهی، تنها دو گروه اصلی وجود دارند، مانند eBay (خریداران و فروشندگان)، Uber (رانندگان و مسافران)، Airbnb (مالکان و اجاره‌کنندگان) و PayPal (خریداران و پذیرندگان پرداخت). این پلتفرم‌ها معمولاً به‌عنوان “پلتفرم‌های دوطرفه” شناخته می‌شوند، زیرا تنها دارای یک بخشه عرضه و یک طرف تقاضا هستند.
اما برخی پلتفرم‌ها مانند Facebook تعاملات پیچیده‌تری را میان چندین گروه ایجاد می‌کنند. در این مدل، کاربران معمولاً مصرف‌کنندگان رایگان پلتفرم هستند، درحالی‌که مشتریان واقعی، مانند تبلیغ‌کنندگان، هزینه پرداخت می‌کنند تا به این کاربران دسترسی داشته باشند. این نوع مدل کسب‌وکار، به‌ویژه در پلتفرم‌های دیجیتال، به‌دلیل قابلیت مقیاس‌پذیری بالا و ایجاد ارزش متقابل میان گروه‌های مختلف، محبوبیت زیادی دارد.
مدل کسب و کار رایگان
در مدل کسب و کار رایگان، شرکت بخشی از محصولات یا خدمات خود را بدون دریافت هزینه در اختیار کاربران قرار می‌دهد. این مدل معمولاً به گونه‌ای طراحی شده است که هزینه کاربران رایگان از طریق منابع دیگر جبران شود. در بسیاری از موارد، شرکت‌ها از تبلیغات، فروش اشتراک‌های ویژه یا پرداخت‌های درون‌برنامه‌ای برای تأمین هزینه‌های خود استفاده می‌کنند. به‌عبارت‌دیگر، کاربرانی که از نسخه رایگان بهره می‌برند، به‌صورت غیرمستقیم از طریق روش‌های دیگر به کسب‌وکار کمک می‌کنند. این مدل در صنایع مختلفی مانند نرم‌افزار، رسانه، بازی‌های ویدیویی و خدمات دیجیتال رایج است. به عنوان مثال، بسیاری از شبکه‌های اجتماعی مانند فیسبوک و اینستاگرام، خدمات خود را به‌طور رایگان ارائه می‌دهند اما درآمد اصلی آن‌ها از تبلیغاتی است که کسب‌وکارها در این پلتفرم‌ها نمایش می‌دهند. الگوهای اصلی این مدل به بخش های پیش رو تقسیم می شوند
- تبلیغات
- فریمیوم
- طعمه و شکار
مدل کسب و کار باز
در مدل کسب و کار باز، شرکت‌ها با همکاری و مشارکت با شرکای خارجی، فرصت‌هایی برای نوآوری و بهره‌وری بیشتر ایجاد می‌کنند. این مدل به سازمان‌ها اجازه می‌دهد تا هم از منابع خارجی بهره ببرند و هم دارایی‌های داخلی خود را به اشتراک بگذارند، که در نهایت منجر به خلق ارزش بیشتر می‌شود که در نهایت مفهوم “نوآوری باز” را در سازمان جاری می کند. به عنوان مثال، ناسا برای توسعه یک الگوریتم پیشرفته جهت کمک به مأموریت‌های فضایی، با TopCoder، مدرسه کسب و کار هاروارد و مدرسه کسب و کار لندن همکاری کرد. این نوع مشارکت، مجموعه‌ای از دانش و تخصص‌های گوناگون را گرد هم می‌آورد و فرآیند نوآوری را تسریع می‌کند.
استروالدر و پیگنور، نویسندگان کتاب طراحی مدل کسب و کار، دو راهکار کلیدی برای خلق ارزش از طریق مدل‌های کسب و کار باز معرفی کرده‌اند:
نکسآپ کلاب همراه شما در تدوین و اجرای بهترین الگوی کسب و کار
ما در مجموعه نکسآپ کلاب همیشه در راستای خدماتی نوین خود تلاش میکنیم بهترین راهنمایی ها را در تدوین بهترین استراتژی های کسب و کار ارائه کنیم تا شما بتوانید الگوی مناسبی را برای خود انتخاب کنید.